Złotostocka mennica znalazła się pod władzą książąt legnicko-brzeskich w 1599 roku, kiedy to Joachim Fryderyk nabył od Piotra Woka Złoty Stok za kwotę 15 000 talarów*. Chociaż pierwszymi monetami wybitymi przez syna Jerzego II były dukaty z 1600 r., to najpopularniejszym nominałem na przestrzeni ponad 20 lat funkcjonowania mennicy były monety 3 krajcarowe.
Monety o tym nominale pochodzące z pierwszych lat działalności mennicy należą do rzadkich, zarówno te bite przez Joachima Fryderyka, jak i jego synów Jerzego Rudolfa oraz Jana Chrystiana. 3-krajcarówki wytwarzane w początkowym okresie wspólnego panowania obu książąt (lata 1603 – 1606), w katalogach opisane są stopniami rzadkości od R1 do R8. Z czego ten najwyższy jest przypisany do monety z 1606 r, gdzie data jest w pełni zapisana, a nie przybiera skróconej formy 606. Paradoksalnie jednak ta odmiana wydaje się najbardziej dostępna i w ostatnich latach jest stosunkowo często oferowana (kilkanaście różnych egzemplarzy notowanych w latach 2016-2020).
W bardzo szczegółowym opracowaniu**, które ukazało się w Biuletynie Numizmatycznym nr 2/2012 autorzy Dariusz Ejzenhart i Ryszard Miller dokonują analizy tej odmiany z uwzględnieniem znanych stempli, detali awersu interpunkcji legendy otokowej oraz korekty stopnia rzadkości z R8 na R6. W przytoczonej publikacji opisane są 3–krajcarówki z datą 1606 bite w mennicy złotostockiej w dwóch odmianach.
Na pierwszej z nich obwódka wewnętrzna awersu składa się z 54 perełek, a ogon orła nachodzi na obwódkę nominału. Obwódka wewnętrzna rewersu składa się z 45 perełek, kula zwieńczająca mitrę książęcą jest styczna z mitrą, a na lewej tarczy herbowej widnieje mniejszy orzeł.
Źródło: Biuletyn Numizmatyczny nr 2/2012
Awers drugiej odmiany posiada obwódkę wewnętrzną składającą się z 51 perełek, a ogon orła kończy się nad obwódką nominału, Wewnętrzna obwódka rewersu zawiera 43 perełki i charakteryzuje się kulą znacznie bardziej oddaloną od mitry książęcej oraz większym orłem w lewej tarczy herbowej.
Źródło: Biuletyn Numizmatyczny nr 2/2012
Ponadto na obu przedstawionych odmianach na innej wysokości są rozlokowane znaki interpunkcyjne pomiędzy słowami legendy otokowej.
Rocznik 1606 z pełną datą spotykany jest także jako hybryda opisanych powyżej odmian.
Poza przedstawionymi przez p. Ejzenharta i Millera monetami, 3-krajcarówka występuje jeszcze z jednym nieopisanym rewersem. W obwódce wewnętrznej znajduje się 38 (lub 39) perełek, tarcza z nominałem „24” posiada dodatkowe ozdobniki po bokach, a legenda kończy się kropką po dacie.
O ile zazwyczaj monety księstw śląskich występują znacznie rzadziej niż sugerowałyby to stopnie rzadkości przypisane im w popularnych katalogach, to w przypadku opisanej monety z roku 1606 z pełną datą sytuacja wydaje się odwrotna.
* https://zlotystok.salwach.pl/
** Dariusz Ejzenhart, Ryszard Miller – Dwie odmiany 3-krajcarówki Jana Chrystiana i Jerzego Rudolfa z datą 1606, Biuletyn Numizmatyczny nr 2/2012